Seminarium Duchowne jest instytucją, która wychowuje i kształci przyszłych kapłanów. Jest to nie tylko konkretne miejsce, zespół budynków, wspólnota ludzi, ale przede wszystkim pewna przestrzeń duchowa, droga życia, środowisko wielorakiej formacji, jakiej podlegają kandydaci do kapłaństwa.
W pewnym sensie Seminarium jest kontynuacją wspólnoty Apostołów zgromadzonych wokół Jezusa, zasłuchanych w Jego słowo o Ojcu w niebie i oczekujących na dary Ducha, zanim zostaną posłani na cały świat z misją głoszenia Dobrej Nowiny o zbawieniu.
Sześć lat pobytu w Seminarium Duchownym w Tarnowie to okres intensywnego przygotowywania się alumna do święceń kapłańskich i przyszłej pracy duszpasterskiej. Formacja powołanych do kapłaństwa jest procesem złożonym. Powinna ona obejmować całą osobę powołanego i uwzględniać wszystkie zadania, do których się przygotowuje w Seminarium.
Adhortacja apostolska Pastores dabo vobis mówi o czterech wymiarach przygotowania alumna do kapłaństwa. Są nimi: formacja ludzka, duchowa, intelektualna i duszpasterska.
Kościół pragnie, aby treść i formy pracy wychowawczej Seminarium były dokładnie zaprogramowane i znalazły odzwierciedlenie w szczegółowych normach życia seminaryjnego. Mają one ułatwić formację osobowości kapłańskiej, stworzyć warunki do zdobywania wiedzy i kształtowania życia we wspólnocie.
Poprzez dobrowolne posłuszeństwo tym przepisom alumn daje wyraz osobistej odpowiedzialności za swoje powołanie i dobro wspólnoty. Wszystko zatem w Seminarium winno być wypełniane dobrowolnie, z wewnętrznego przekonania i w miłości.